Dhātukārikā - Kryādigaṇaḥ

By -
॥अथ क्र्यादयः॥

डु क्रीञ्विनिमये द्रव्यकर्मके समुदीरितः।
प्रीञ् तर्पणे स्यात्कान्तौ च श्रीञ् पाके मीञ् तु हिंसने॥१॥

षिञ् बन्धनेऽथाप्रवणे स्कुञ् क्रीञाद्या इहानिटः।
स्तन्भुस्स्तुन्भुस्तथा स्कन्भुस्स्कुन्भुश्चेति चतुष्टयम्॥२॥

सौत्रं सर्वं रोधनार्थं परस्मैपदिसेड्भवेत्।
प्रथमश्च तृतीयश्च स्तम्भार्थौ परिकीर्तितौ॥३॥

निष्कोषणे द्वितीयस्याच्चतुर्थस्त्ववधारणे।
इत्याह माधवो युञ् तु बन्धनेऽनिट् प्रकीर्तितः॥४॥

क्नूञ् शब्दे द्रूञ् तु हिंसायां पवने पूञ् प्रकीर्तितः।
लूञ् छेदने कथ्यतेऽथ स्तॄञ् आच्छादन ईर्यते॥५॥

कॄञ् हिंसायां वॄञ् वरणे धूञ् कम्पन उदीर्यते।
त्रयोविंशतिराख्याता बध्नात्यन्ता यथाक्रमम्॥६॥

परस्मैपदिनः शॄस्स्याद्धिसायामथ पॄर्मतः।
पालने पूरणे चाथ वरणे वॄर्निगद्यते॥७॥

आहुर्भरण इत्येके भर्त्सने भॄरुदीर्यते।
प्राहुस्तं भरणेऽप्येके मॄर्हिंसायां प्रकीर्त्यते॥८॥

दॄः स्याद्विदारणे जॄस्तु वयोहानौ निगद्यते।
झॄरित्येके धॄरिति च परे नॄस्स्यान्नयेऽथ कॄः ॥९॥

हिंसायां मॄस्तु गत्यां गॄश्शब्दे ज्या वयसः क्षये।
रीस्स्याद्गतौ रेषणे च वृकशब्दोऽत्र रेषणम्॥१०॥

लीश्श्लेषणे व्लीर्वरणे प्लीर्गतौ वृत्कृतिस्त्विह।
ल्वादीनां पूर्त्यार्थमिष्टा प्वादीनां चेति केचन॥११॥

वरणे व्री भये भ्री स्याद्भरणेऽन्येत्विमं विदुः।
क्षीष् हिंसायां ज्ञा अथ स्यादवबोधनबोधकः॥१२॥

बन्धः स्याब्दन्धने ज्याद्या अवृञ्भृञोऽनिटो मताः।
वृङ् सम्भक्तौ भवेच्छ्रन्थः प्रतिहर्षे विमोचने॥१३॥

चतुर्विंशतिराख्याताः परस्मैपदिनस्त्वितः।
मन्थो विलोडने श्रन्थः सन्दर्भे ग्रन्थ एव च॥१४॥

कुन्थः संश्लेषणे प्रोक्तः संक्लेशन इतीतरे।
कुथ इत्याह दुर्गोऽथ मृदः क्षोदे मृडस्त्विह॥१५॥

क्षोदे सुखेऽप्यथ गुधो रोषे निष्कर्षणे कुषः।
क्षुभः सञ्चलने स्यातां हिंसायां हि णभस्तुभः॥१६॥

क्लिशूर्विबाधने प्रोक्तो भोजनेऽशः प्रकीर्तितः॥
उञ्छ-उध्रस एकेऽत्रोकारं धात्वङ्गमूचिरे॥१७॥

इषस्त्वाभीक्ष्ण्य आख्यातः पौनःपुन्यं तदीरितम्।
भृशार्थो वाऽप्यथ विषो विप्रयोगेऽनिडिष्यते॥१८॥

प्रुष-प्लुषौ-स्नेहसेवापुरणेषु पुषस्तु सः।
पुष्टौ स्तेये मुषो-भूतप्रादुर्भावे खचः स्मृतः॥१९॥

भूतप्रादुर्भाव इहातिक्रान्तोत्पत्तिरिष्यते।
वान्तोऽयमित्येक आहुर्हेठश्चोक्तार्थकः स्मृतः॥२०॥

उपादाने ग्रहः प्रोक्तः स्वरितेदयमिष्यते।
वृत्कृतिः क्य्रादिधातूनां समाप्तिद्योतनी मता॥२१॥

॥ इति क्र्यादयः॥









Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Does sanAtana dharma (hinduism) "approve" of LGBTQ

By -
There is a concerted propaganda being driven to the effect that LGBTQ is somehow "approved" in sanaatana dharma. Given that the "evidence" given is extremely laughable and trivial, it is better that we deal with them in some sort of a Q&A. A humble attempt - Q1. Is LGBTQ approved in hinduism? A - It is as approved as much any other human weakness / infarction / disease. The idea being any weakness should be overcome or prevented from spreading and making society weak. Q2. Why do you think that way? LGBTQs are as normal as any other. A - Any normal person wouldn't go up to another in the face and say "I am normal". If he does so, it immediately raises suspicion of he being abnormal. The problem with LGBTQ activism is exactly that. They first try to prove that they are "normal", then they try to make it the "norm". E.g. some organizations in Canada trying to brook 72 different categories LGBTQ and imposing on everyone that...
Read more

why pitru shrAddha, bali, tarpaNa is recommended for grihastas in sanAtana dharma - English Translation

By -
Came across a video on youtube by svAmii chidAnanda purii. The transcription of his samshaya parihAra is a pushpA~njali of mine at his holy feet. http://www.youtube.com/watch?v=cXIgebPG5g0 In case you are unable to see the malayALam font, please download the anjali font from here: http://downloads.sourceforge.net/varamozhi/AnjaliFontInstaller1.03.02.exe In case nothing works, you can see the pdf here: http://www.scribd.com/doc/28282384/Malayalam-transcript-with-English-Translation-of-SvAmi-chidAnanda-Purii-PrashNOttarii-on-pitru-bali-shrAddham ||ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ ഹരിഃ ഓം|| ഹൈന്ദവാചാരങളില് നില നില്കുന്ന പിതൃ ബലി കര്മങളെ കുരിച്ചാണു സംശയം. The doubt is about the pitru bali karmas as practiced in hindu culture ഒരുവന സമ്ബന്ധിച്ഹു അവന്ഡെ മോക്ഷം എന്നുള്ളദു സ്വന്തം സത്കര്മങ്ങളുഡെയുമ് ഉപാസനങളുഡെയും വിഷയ വൈരാഗ്യത്തിലൂഡെയും എന്നാണല്ലോ ശാസ്ത്രം പരയുന്നദു? അങ്ഗനെ ആണങില് ദുഷ്കര്മങ്ങള് ചെയ്ദൊരാള് മരിച്ചാല് അദ്ദേഹത്തിന്ടെ പിന്കാമിഗള് പിതൃബലി ചെയ്ദാല് അദ്ദേഹത്തിന്ദെ ആത്മാവിനെ എങ്ഗനെയാണു മോക്...
Read more

Kṛṣṇakarṇāmṛtam, with the Suvarṇacaśaka Ṭīkā of Pāpayallayya Sūri - 1

By Pooja P -
यन्नामीसरसीरुहान्तरपुटे भृङ्गायमाणो विधि     र्यद्वक्षः कमलाविलाससदन यच्चक्षुषी चेन्द्विनौ । यत्पादाब्जविनिःसृता सुरनदी शंभोः शिरोभूषणं     यन्नामस्मरणं धुनोति दुरितं पायात्स नः केशवः ।। चिन्तामणिर्जयति सोमगिरिर्गुरुर्मे     शिक्षागुरुश्च भगवाञ्शिखिपिच्छमौलिः । यत्पादकल्पतरुपल्लवशेखरेषु     लीलास्वयंवररसं लभते जयश्रीः ।। १ ।। चिन्तामणिरिति । चिन्तामणिर्नाम मन्त्रविशेषो यच्चिन्तनवशात्कृतार्थोऽभूत्कविः । स जयति सर्वोत्कर्षेण वर्तत इत्यर्थः । ननु ’गुरुं प्रकाशयेद्धीमान्न तु मन्त्रं प्रकाशयेत्’ इत्यादिना मन्त्रो न प्रकाश्यत इति चेन्न, ’तच्चिन्तामणिमन्त्रचिन्तनफले’ इत्यादिना श्रीहर्षेण प्रकाशितत्वात् स्मृतिस्तु साध्यमन्त्रविषया, न तु सिद्धमन्त्रविषयेति ज्ञेयम् । यद्वा चिन्तामणिरिति कश्चिद्योगी यत्संनिधाने कविना योगाभ्यासः कृतः । यद्वा चिन्तामणिरिति । श्रीकाकुलेश्वरानुग्रहवशान्निर्मलान्तरङ्गा काचिद्वारवनिता । यद्वा चिन्तामणिरिति सोमगिरेर्विशेषणम् । अस्मिन्पक्षे चिन्तामणिवदभीष्टार्थप्रदा सोमगिरिर्नाम काचिद्वारवनिता । यद्वा उक्तविशेषणविशिष्टः सो...
Read more